Меню
16+

Сетевой центр «Хебда-онлайн»

24.03.2020 06:43 Вторник
Категории (2):
Если Вы заметили ошибку в тексте, выделите необходимый фрагмент и нажмите Ctrl Enter. Заранее благодарны!

Рагъул балагьал кIоченаро

Автор: М-р. АсхIабов

1941 соналъул 22 июналда, тохлъукьего СССРалде тIадеги кIанцIун, гитлерилаб Германиялъул мурад букIана къокъабго заманалда жаниб БагIараб Армияги щущахъ биххизабун Советияб пачалихъ лъугIизабизе, гIемер къадаралда гьелъул халкъ гъури ва лагълъиялде сверизари.

Фашистияб Германиялъул рахъ ккун рагъизе рахъана Италия, Румыния, Венгрия, Финляндия, Дальный Востокалъул гIорхъода чIун букIана къуватаб Япониялъул армия. Амма гитлерилал аскарал щущахъ риххизаруна ва гьебги лъугьана 20 абилеб гIасруялъул бищун бутIа лъураблъун ккола Советияб халкъ.

КIиабилеб Дунялалъул рагъулъе цIцIан букIана 61 пачалихъ, ярагъ борчун букIана 110 миллион чияс.

Дунялалъул халкъалъул къисмат бараб букIана нилъерги фронталда унел рагъазда.

Гьенир унел рукIана бищун бидулал рагъал, щущахъ риххизаруна фашистазул тIаса рищарал 607 девизия, лъугIизаруна гьезул 75% цIикIкIун рагъулаб техника, сурсатал ва солдатал. Гьеб рагъулъ немцазул тIагIана 13 миллионалдаса цIикIкIун чи.

Рагъ байбихьун тIоцересел къоязда улкаялда тIад бигъун букIана хвалилаб хIинкъи. Амма нилъер халкъ тIуркIичIо, «Нижер иш ритIухъаб буго ва бергьенлъи нижеда хадуб букIине буго»-абураб Сталинилаб ахIигун кьалде бахъана халкъ.

КIудияб ВатIанияб рагъул тIоцересел къояздаго советияб Армиялъ хвезабуна «пиридулаб хехлъиялъул рагъ» абураб гитлерилаб командованиялъул аслияб стратегиялъулаб къасд.

БитIахъе хвалде данде ана нилъер гIорхъаби цIунулел ва цIар рагIараб Бресталъул хъала цIунулел.

ХIинкъи гьечIого рагъана Прохоровкаялда гъоркь нилъер танкистал. КIиго моцIалъулаб Смоленскиялъулаб рагъулъ бижун бачIана «Советияб гвардия». Кидагоялъе тарихалде гъорлъе ана Одесса ва Киев, Ленинград ва Севастополь цIуниялъул рагъал.

Рагъул тIоцебесеб заманалда кIвар бугеб лъугьа- бахъинлъун ккана Москваялда гъоркь букIараб рагъ. Гьениб бихьизабуна нилъер аскараз жидерго къуват ва гьунар.

Дунялалъул халкъазул беразда цебе щущан ана гитлерилаб армия «къей гьечIеблъун бугилан» абураб маргьа.

ГIурусал ва украинал, узбекал ва туркменал, казахал ва таджикал, гуржиял ва дагъистаниял, -киналго республикабазул халкъал гъежалда-гъеж цун рагъана тушманасде данде, бащад гьабун бикьана рагъул кьогIлъи ва фронталъул захIмалъи.

Цогояб мурадалъе тушман щущахъ виххизавиялъе буссинабун букIана полководцазул махщелги, солдатазул, офицерзабазул, партизаназул, подпольщиказул бихьинчилъи ва черхалда барахщичIого гьабулеб тылалъул захIматчагIазул хIалтIиги.

Рагъ байбихьараб тIоцебесеб къоялъго Дагъистаналъул шагьаразда ва росабалъ унел рукIана гIемераб халкъ бакIарарал митингал, гьез бихьизабулеб букIана жал ВатIан цIунизе къватIире рахъине хIадурарал рукIин.

Шагьаразул ва районазул военкоматал цIун рукIана жал ВатIаналде ккараб къо борхизе рагъде ритIеян рачIарал дагъистанияз.

Армиялде ине байбихьана тIубараб хъизанго цадахъ. ГIезегIан руго Дагъистаналда щугоги, микьгоги-анцIгоги, хIатта анцIила кIигоги бихьинчи хъизаналдаса рагъде арал.

Нилъер районалъул ГIурада росулъа-Будуновазул ва МахIмудовазул; Ругъелдаса Духчаевазул; ГIасаса-ГIабдулжалиловазул; ГIуриса-Махуевазул ва цогидалги хъизаназул фронталде ана лъабгоги-ункъгоги васал, гIемерисел гьезул хутIана кьалул майданалда.

Рагъул заманалда Дагъистаналда гIуцIана рагъулал соединениял, гьезда гьоркьор 44 ва 58 кьвагьдохъабазул дивизия, 714 зенитниябгун артиллериялъулаб полк, жибги 980 Дагъистаналъул ясаздаса гIуцIараб, Буйнакскиялъулаб лъелазул рагъулаб училище, «Дагъистаналъул комсомолец» бронепоездалъул экипаж, Кизляралъул рекIаразул эскадрон.

Реццалъе гьунар ва бахIарчилъи бихьизабуна 416 Таганрогалъулаб дивизиялда гъорлъ рагъулаго, Берлиналде щвараб Хъара Хъараевасул дагъистаниязул рекIаразул эскадроналъ.

Рагъул соназда Дагъистаналъул шагьараздаса ва районаздаса фронталде ахIана 142 432 чи. Рагъ байбихьилалде БагIараб Армиялда хъулухъ гьабулев вукIана 16 азарго дагъистанияв.

Районалъул ветераназул Советалъул председатель

Добавить комментарий

Добавлять комментарии могут только зарегистрированные и авторизованные пользователи. Комментарий появится после проверки администратором сайта.

23